Pokŏż zdrzōdło Masa

{{NowOrt}}
[[Plik:CGKilogram.jpg|thumb|Muster jednego [[Kilogram|kilograma]]]]
'''Masa''' to je jednŏ z bazowych srogości fizycznych ôkryślajōncŏ [[bezwładność]] (masa bezwładnŏ) i [[Grawitacyjŏ|wpływanie grawitacyjne]] (masa grawitacyjnŏ) ôbiektōw fizycznych. Je srogościōm [[Skalar (fizyka)|skalarnōm]]. Potocznie miarkowanŏ za miarã wielości [[Materyjŏ (fizyka)|materyje]] ôbiektu fizycznego. We [[ôsobliwŏ teoryjŏ relŏtywności|ôsobliwyj teoryji relŏtywności]] zwiōnzanŏ z wielościōm [[Ynergijŏ|ynergije]] zawartyj we ôbiekcie fizycznym. Nojczyńścij ôznaczanŏ je literōm '''''m'''''.

Wartość masy idzie porachować ze mustra:

:: <math>m = \frac {F}{a}</math>

Kaj
* ''F'' – siyła z jakõ fungujymy na ciało
* ''a'' – przispiyszynie, z kerym poruszŏ sie ciało

== Masa bezwładnŏ ==
:: <math>\mathbf{F} = \frac{d\mathbf{p}}{dt} = m \cdot \mathbf{a},</math>

kaj:
: <math>\mathbf{F}</math> – wektor siyły fungujōncyj na ciało,
: <math>\mathbf{p}</math> – wektor szwōngu ciała,
: <math>t</math> – czas,
: <math>m</math> – masa bezwładnŏ ciała,
: <math>\mathbf{a}</math> – wektor przispiyszyniŏ.

== Masa grawitacyjnŏ ==
:: <math>F =  G \frac{m_1 m_2}{r^2},</math>

kaj:
: <math>F</math> – siyła wpływaniŏ ciał,
: <math>G</math> – [[stała grawitacyje]],
: <math>m_1,</math> <math>m_2</math> – masy wpływajōncych ciał,
: <math>r</math> – delka ciał.

== Masa spoczynkowŏ ==
:: <math>E^2 = m^2 c^4 + p^2 c^2,</math>

kaj <math>m</math> ôznaczŏ ''masã spoczynkowõ'' ciała (ôznaczanõ tyż <math>m_0</math>).

[[Kategoryjo:Fizyczne wjelgośći]]